Ceza yargılamasında bireylerin en çok merak ettiği ve kaygılandığı konulardan biri de şudur:
“Hakkımda yakalama kararı olup olmadığını nasıl öğrenebilirim?”
Birçok kişi, hakkında herhangi bir işlem yapıldığından habersiz olabilir ya da şüphe duyduğu bir olay nedeniyle gizli bir yakalama kararı olup olmadığını öğrenmek isteyebilir. Bu yazıda, yakalama kararı nedir, ne zaman verilir, hangi yollarla öğrenilir ve böyle bir kararla karşılaşıldığında ne yapılmalıdır, tüm bu soruları ayrıntılı ve hukuki bir dille ele alıyoruz.
Yakalama kararı, şüpheli ya da sanığın mahkemeye getirilebilmesi amacıyla hâkim ya da mahkeme tarafından verilen bir koruma tedbiridir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 98. maddesi uyarınca, zorla getirme kararı sonuçsuz kalırsa veya kişi çağrılmasına rağmen gelmezse hâkim tarafından yakalama kararı çıkarılabilir. Bazı hallerde ise savcılık tarafından doğrudan yakalama emri düzenlenebilir özellikle kişinin adresi belli değilse, kaçma şüphesi varsa ya da suça ilişkin ciddi deliller mevcutsa.
Her yakalama kararı size tebliğ edilmez. Bu yüzden kişiler yakalama kararını önceden öğrenmekte zorlanabilir. Ancak bazı yöntemler mevcuttur:
1. UYAP Vatandaş Portalı (E-Devlet Üzerinden)
E-Devlet sistemi üzerinden UYAP Vatandaş Portalı'na giriş yaparak:
2. Bir Avukat Aracılığıyla Bilgi Almak
Bir ceza avukatı aracılığı ile bu konuda hukuki destek alınabilir.
3. Emniyet veya Jandarma Birimlerinden Bilgi Alma
Bazı durumlarda, kişi GBT (Genel Bilgi Toplama) sırasında karakol ya da uygulama noktasında hakkında yakalama kararı olduğunu öğrenebilir.
Ancak öncesinde emniyet birimlerinden telefonla bilgi alınması genellikle sonuç vermez.
Eğer hakkınızda yakalama kararı olduğunu öğrendiyseniz, aşağıdaki adımları takip etmeniz önemlidir:
1. Ceza avukatı ile iletişim kurabilirsiniz
2. Teslim Olmadan Önce Hukuki Hazırlık Yapılmalı
3. Yakalama Kararına İtiraz Hakkı Vardır
Bir kişi hakkında yakalama kararı verilebilmesi için şu şartların varlığı gerekir:
Bazı suçlarda, özellikle örgütlü suçlar, uyuşturucu suçları, adam öldürme, cinsel saldırı gibi ağır suçlar söz konusu olduğunda doğrudan yakalama kararı verilmesi olağandır.
Evet. Polis uygulamasında GBT yapılırken, hakkında yakalama kararı bulunan kişi tespit edilebilir ve derhal işlem yapılır.
Yakalama kararı herkese gösterilir mi? Hayır. Bazı kararlar gizlilik kararıyla verilmiş olabilir. Bu durumlarda şahıslar hakkında yakalama kararı olup olmadığını öğrenmek mümkün olmayabilir.
Uçuşta veya havalimanında yakalama kararı çıkar mı? Evet. Havalimanı pasaport kontrolünde yakalama veya yurt dışı çıkış yasağı varsa kişi durdurulabilir.
Yakalama kararı varsa gözaltı süresi başlar mı? Evet. Yakalanan kişi derhal en yakın adli mercie götürülür, burada gözaltı süreci başlayabilir.
Hakkınızda yakalama kararı olup olmadığını öğrenmek, özgürlüğünüzü ve savunma hakkınızı doğrudan ilgilendirir. Bu nedenle bu konuda bilgi sahibi olmak ve gerekirse hızlıca hukuki destek almak hayati önem taşır.
Bu tür ciddi adli işlemlerde bir ceza avukatından profesyonel destek almak, önem arz eder.